Nisan ayında yaşanan zirai don olayının sonuçlarını araştırmak, üreticilerin uğradığı zararları tespit etmek ve benzer olayların etkilerini en aza indirmek için alınması gereken tedbirleri belirlemek amacıyla TBMM Araştırma Komisyonu kuruldu. AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkci başkanlığındaki komisyon, çalışmalarını sürdürüyor. Komisyon, daha önce birçok ili ziyaret etti ve yarın Düzce, Bolu ve Sakarya illerine saha ziyaretleri gerçekleştirecek. Tüfenkci, komisyonun kısa raporunu hazırlayarak Bakanlığa ve TBMM Başkanlığına ilettiğini, nihai raporu ise süresi içerisinde tamamlamayı hedeflediklerini belirtti. Komisyonun çalışmaları, zirai donun etkilerini anlamak ve gelecekte alınacak önlemleri belirlemek için büyük önem taşıyor. Çiftçilerin yaşadığı sıkıntılar ve alınması gereken tedbirler detaylı bir şekilde inceleniyor. Bu kapsamda, uzman görüşleri ve saha incelemeleri bir araya getirilerek kapsamlı bir rapor oluşturulması amaçlanıyor.
Zirai Donun Etkileri ve Hasar Değerlendirmesi
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez, zirai don zararını azaltmada doğru yer seçiminin önemine dikkat çekti. Ara raporda 16 meyve çeşidinin zirai dondan etkilendiği belirtilirken, 4 ürünün daha eklenmesi gerektiği ifade edildi. Suiçmez, "Tarımdan tasarruf edilemez" mantığıyla yola çıkarak ek bir tarımsal ekonomik paket açıklanması ve çiftçilerin yeniden üretime geçebilmeleri için desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Malatya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Özcan, Malatya'da yaşanan zirai donun benzerlerinin geçmişte de yaşandığını ancak önlem alınmadığını belirtti. Özcan, Malatya'da neredeyse yüzde 100'lük bir hasarla karşı karşıya olduklarını açıkladı. Bu durum, ülke ekonomisi ve tüketiciye olan etkileriyle birlikte ele alınması gereken ciddi bir sorundur. Hükümetin çiftçilere vereceği desteklerin, maliyetleri karşılayacak şekilde yeterli olması hayati önem taşıyor.
Çiftçilerin Durumu ve Destek Önerileri
Malatya'da yaş kayısı üretiminde yaşanan büyük kayıp, şehrin ekonomisine ağır bir darbe indirdi. Yıllık 500 milyon dolarlık ihracat hedefi bulunan Malatya'da, zirai don nedeniyle büyük bir ekonomik kriz yaşanıyor. Manisa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Sadık Özkasap ise Manisa'da üzüm ve zeytin üretiminde büyük hasarlar olduğunu, rekoltenin beklenenden çok daha düşük kaldığını belirtti. Manisa'da bazı bölgelerde yüzde 70-80'lere varan hasarlar yaşandı. Çiftçiler, mahsullerini kurtarmak için ellerinden gelen çabayı sarf ettiler. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesinden Prof. Dr. Onur Saraçoğlu ve Prof. Dr. Resul Gerçekçioğlu da zirai donun etkilerini en aza indirmek için komisyona çeşitli öneriler sundu. Bu öneriler, gelecekte benzer olayların yaşanması durumunda alınacak önlemler açısından büyük önem taşıyor. Çiftçilere sağlanacak destekler ve alınacak önlemler, zirai donun yarattığı olumsuzlukların azaltılması için kritik rol oynuyor.
Zirai Donun Ekonomik Etkileri ve Geleceğe Yönelik Önlemler
Türkiye'nin bu yıl 28 milyon ton olarak beklenen meyve üretiminin, zirai don nedeniyle 21 milyon tona kadar gerileyeceği tahmin ediliyor. Bu durum, hem ekonomiye hem de tüketicilere büyük bir etki yaratacak. Hasarın boyutları, üreticiler, işçiler ve ekonomi üzerindeki etkisi detaylı olarak değerlendirilmeli ve bu doğrultuda etkili ve kapsamlı çözümler üretilmelidir. Zirai don ile mücadele için daha etkili önlemler alınmalı, erken uyarı sistemleri geliştirilmeli ve çiftçiler bu konuda eğitilmelidir. Geliştirilen stratejiler, gelecekte yaşanabilecek benzer felaketlerin etkilerinin en aza indirilmesi ve tarımsal üretimin korunması amacıyla uygulanmalıdır.